Samen vissen voor plasticvrij water en land

6 mei 2024 – “Op het prachtige eiland Bali zwommen mensen tussen het plastic, het was bizar.” In 2011 reist ondernemer Marius Smit een jaar lang de wereld rond, en ziet het probleem van de ‘plastic soep’. De ondernemer wordt erdoor gegrepen en wil er iets aan doen. Terug op Hollandse bodem richt hij ‘Plastic Whale’ op.

Ook in Nederland ziet Smit ineens overal plastic in het water. Het laat hem niet los en hij besluit: “Ik ga een boot van plastic afval maken.” Om dit voor elkaar te krijgen verzamelt de ras ondernemer een netwerk van mensen om zich heen: sponsors, bedrijven en deskundigen die veel van plastic afval en recycling weten.

Klein beginnen
Wat begon als een lokale opruimactie in de Amsterdamse grachten groeit al snel uit tot een grotere beweging. Dankzij mooie en innovatieve samenwerkingen weet Smit de eerste sloep te maken die volledig gemaakt is van plastic afval uit de Amsterdamse grachten. En daar blijft het niet bij. Smit gelooft in de kracht van samen om innovatieve oplossingen te zoeken en te vinden. Vanuit die drive is onder meer een ‘bubbelscherm’ ontwikkeld, dat door middel van luchtbellen plastic uit het rivieren en kanalen kan halen.

Urgentie
“Alles begint met een gevoel van urgentie,” aldus Smit. “Het probleem met plastic is dat het niet vergaat, dus alles wat er bijkomt, is teveel. Dan is het extra schokkend te beseffen dat er wereldwijd, per minuut, een vrachtwagen vol plastic bij komt. Als we zo doorgaan zit er in 2050 meer plastic dan vis in de oceaan. Doordat het probleem steeds zichtbaarder is geworden o.a. door (beelden van) stranden en water vol plastic afval, is de urgentie er om dit probleem aan te pakken.”

Vistochten
Het doel van Plastic Whale is om actief plastic afval uit waterwegen te halen door middel van georganiseerde vistochten. In plaats van te vissen naar vis, gaan vrijwilligers aan boord van boten, gemaakt van gerecycled plastic, om plastic afval uit het water te halen. Deze excursies zijn bedoeld om de waterwegen schoon te maken, maar vooral ook om deelnemers bewust te maken van de impact van plasticvervuiling. Mensen worden aangemoedigd om zelf de handen uit de mouwen te steken en onderdeel te worden van de oplossing.

Bewustwording
Naast het opruimen van plastic afval, organiseert Plastic Whale diverse evenementen en activiteiten om de boodschap van duurzaamheid en plasticvrij leven te verspreiden. Plastic Whale heeft onder andere een uitgebreid educatieprogramma voor basisscholen ontwikkeld. Met lesprogramma’s en clean-up acties worden kinderen uitgedaagd om in actie te komen voor plasticvrij land en water. Met presentaties en educatieve workshops bereikt en inspireert Plastic Whale ook bedrijven en individuen om mee te doen.

‘Ik wilde niet alleen het plastic uit het water halen, maar ook laten zien dat we er waardevolle dingen mee kunnen doen.’ Marius Smit, oprichter Plastic Whale

Recycling en innovatie
Daarnaast, en misschien wel net zo belangrijk, is het recyclen van het verzamelde plastic om producten van te maken. Daartoe werkt Plastic Whale met ontwerpers en fabrikanten samen om duurzame en hoogwaardige artikelen te maken, zoals designmeubelen en kantoormeubilair. Deze producten zijn mooi, functioneel, en ook een tastbaar bewijs van wat er mogelijk is met gerecycled plastic.

Tonnen plastic
In de afgelopen jaren heeft het bedrijf aanzienlijke vooruitgang geboekt in de strijd tegen plasticvervuiling. Vele duizenden tonnen plastic zijn uit het water gehaald en omgezet in waardevolle materialen. Het initiatief krijgt inmiddels wereldwijd aandacht, waardoor het model van Plastic Whale anderen inspireert om vergelijkbare programma’s op te zetten.

‘We kijken naar oplossingen. Zo maken we mooie producten van plastic afval, en betrekken er zoveel mogelijk mensen bij.’

Wat begon met een kleine groep vrijwilligers die plastic uit de grachten visten, is 13 jaar later uitgegroeid tot een wereldwijde beweging. Er zijn nu niet alleen opruimacties in Amsterdam, maar ook in andere steden over de hele wereld.

Toekomst
Plastic Whale blijft streven naar uitbreiding en innovatie. “We willen niet alleen de opruimactiviteiten uitbreiden naar nieuwe locaties, maar we blijven ook investeren in onderzoek om nieuwe manieren te vinden om plastic afval te recyclen en te hergebruiken. Om zo bij te dragen aan een duurzame en schone leefomgeving en een circulaire economie.”

Ook in Ghana
Inmiddels is Smit is al weer volop bezig met andere projecten, in binnen- en buitenland. Zo gaat hij ook in Ghana plastic afval inzamelen en verwerken tot meubels en huishoudelijke producten. Samen met het Ghanese ‘Trash Connect’ wordt een hele keten opgezet: van de afvalinzameling bij huishoudens tot de recycling. Deze ‘Fast Value Factory’ komt in de hoofdstad Accra en kan worden gerealiseerd met hulp van het ministerie van Buitenlandse Zaken die een innovatiesubsidie beschikbaar stelde en ondersteuning biedt via de ambassade in Ghana. Het project biedt werk aan 32 Ghanezen en verbeterd hun werk- en leefomstandigheden. Zie: Creatief met plastic afval: van Amsterdamse gracht tot Ghana | Ministeries | Rijksoverheid.nl

Drijvende kathedraal
In Nederland bouwt Marius samen met anderen een drijvende kathedraal van afval in hartje Amsterdam, de Cathedrall. Een baken van circulariteit, gemaakt van stedelijk afvalmateriaal

Bron en foto’s: Plastic Whale