Minister Schouten: ‘Boete op compassie verleden tijd’

22 juni 2022 – Minister Schouten (ChristenUnie) wil voor bijstandsgerechtigden af van de ‘boete op compassie’. Hulp van vrienden en familie mag bij een uitkering geen boete meer opleveren, net als het zelf verlenen van mantelzorg. “Omzien naar elkaar” en “een menselijker maat” wil de minister weer voorop zetten.

Minister Carola Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) over de bijstand: “Er zijn veel verplichtingen waaraan je moet voldoen. En hulp van vrienden en familie wordt afgestraft, een zogezegde boete op compassie. Ook zelf hulp aanbieden door iemand in nood tijdelijk onderdak te bieden, kan gevolgen hebben voor jouw uitkering. Net als het verlenen van mantelzorg. Als omzien naar elkaar niet meer kan, wordt het een heel kille samenleving. Tijd dus voor aanpassing, zodat de menselijke maat terugkomt en iedereen kan meedoen naar vermogen.”

Minister Schouten is met een plan gekomen om de Participatiewet daarom aan te passen en minder hardvochtig te maken. Gemeenten krijgen meer ruimte om zo nodig van de regels af te wijken. Maar de precieze uitwerking van het plan moet nog gemaakt worden.

De Volkskrant (samen met het Nederlands Dagblad) interviewde de minister.

“Vraag: De scherpe eisen die aan bijstandsgerechtigden worden gesteld, zijn gestoeld op het idee dat de mens tot het kwade neigt. Draait u dat nu om naar: de mens is tot het goede geneigd?

Minister Schouten: ‘De mens is tot het goede in staat! De wet is nu te veel vanuit wantrouwen geformuleerd. Ook het mensbeeld klopt niet, dat iedereen rationeel handelt, alles overziet. Vanuit dat perspectief wordt een fout afgestraft als fraude. Mensen willen de goede dingen doen, maar komen soms in omstandigheden waardoor dat niet kan. We hebben het systeem wel heel complex gemaakt, waardoor niet iedereen alles kan overzien. Let wel, fraude moeten we blijven aanpakken, dat is de basis van de solidariteit, maar het verschil tussen een fout en fraude is vervaagd.’ ”

Foto: Rijksoverheid (Martijn Beekman)