’Het belangrijkste is: je leeft!‘

5 februari 2024 – Vanaf het prille begin is Gerrit Kruis (Rotterdam, 1940) betrokken bij de Beweging van Barmhartigheid. Een vriend met wie hij actief was in de zorg voor dak- en thuislozen had goed contact met de Fraters van Tilburg. “Via hem kwam ik bij de beweging,” laat de ‘pensionado’ vanuit Spanje weten.

“Tot voor kort was ik redelijk actief bij Vluchtelingwerk Nederland. Ik gaf taalles en ik was waarnemer bij gesprekken die de IND voert met vluchtelingen,” vertelt de 83-jarige Kruis. “Om medische redenen ben ik niet meer zo actief voor organisaties. Ik doe nog wel wat dingen voor Amnesty International (o.a. collecteren) en de Vincentiusvereniging (boekenbeurs) in Den Bosch. En ik doe mijn best een aantal vrienden van mijn leeftijd te ondersteunen.

Hoe ga je ermee om dat je minder actief kunt zijn?
Er gebeuren verschillende dingen met je als je maatschappelijk niet meer zo nodig bent. Ook het gegeven dat ik onderdeel bent van de ‘dubbele vergrijzing’ laat me niet onberoerd. Tegelijkertijd realiseer ik me dat het gevoel van onmisbaarheid van vroeger een nogal overdreven gevoel van gewichtigheid was.

Nu heb ik de tijd om een aantal cursussen te volgen, zoals in het afgelopen halfjaar ‘De geschiedenis van de godsdienst’ aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Letterlijk geestverruimend. Van dat soort dingen had ik meer moeten doen in mijn leven. Toch ben ik tevreden met nieuwe inzichten die ik nu opdoe.

Waar ik inspiratie vandaan haal?
Zonder overdrijving: het gaat niet zo goed met de wereld. Actuele ontwikkelingen benemen je soms de adem. Een zin van Kafka: “De logica is onwrikbaar, maar tegen de mens die wil leven kan hij niet op.” Daar doe ik het mee.

Op mijn leeftijd weet je dat je er, over niet zoveel jaren, niet meer bent. Je ziet het geklooi van het individu in de ontwikkeling van de tijdgeest. Dat maakt me bescheidener over mijn eigen verdiensten, mislukkingen en verdriet. Het belangrijkste is: je leeft nog!

Ondersteuning
Momenteel leef ik voor zes weken in Estepona, Zuid-Spanje met mijn vriendin. Heel aardig. Wat deze vakantie aan extra’s biedt, is een bezoek aan een Chileense vriend die ik kon helpen toen hij voor Pinochet moest vluchten. Hij is er qua gezondheid slecht aan toe. Hij waardeert mijn bezoeken zeer. Dat is fijn.

In Nederland ondersteun ik een aantal vrienden. Het gaat vooral om mentale steun. De weg naar het einde is zwaar als je fysiek niet meer ‘uit de voeten’ kunt. In een enkel geval spring ik financieel bij. Zelf krijg ik ondersteuning van mijn vriendin (80) met boodschappen doen en zo. Zij is vitaler dan ik.”

“De logica is onwrikbaar, maar tegen de mens die wil leven kan hij niet op.” Kafka

Gelukkig kan Gerrit zelf nog behoorlijk wandelen, o.a. naar de bibliotheek waar hij een trouw bezoeker van is. Niet alleen om studieuze redenen. “De koffie is goed en ik mag graag wat buitenlandse kranten lezen; ook al word je daar vaak niet vrolijker van.”

Over ouderdom en wilde haren
“En dan nog even dit,” laat Gerrit weten. “Ik heb een zoon van 52 jaar. Onze relatie is goed. Hij heeft twee zonen van respectievelijk 18 en 21 jaar. Mijn kleinzonen geven te kennen dat ze zo nu en dan met opa alleen willen praten. Mijn zoon moedigt dat aan. Dat is mooi. Het geeft een extra accent aan de ouderdom.

Mijn kleinzonen hebben veel wilde haren en die willen ze nog lang niet kwijt. De gesprekken met hen maken me vrolijk en ze stemmen me tegelijkertijd ook weemoedig. Godsamme, je zal maar jong zijn in deze tijd. Maar ze lijken me weerbaar. En tegelijkertijd”, voegt Gerrit eraan toe, ze tonen meer zelfreflectie dan opa in zijn wilde jaren.”

(Foto: Gerrit Kruis)