‘Klimaatprobleem moet ons tot bescheidenheid aanzetten’

3 januari 2022 – Het moet afgelopen zijn met economische groei. De klimaatproblemen dwingen ons daartoe. Het moet snel (“We hebben nog tien jaar om de aarde te redden van de klimaatondergang”) en het kan snel. Aldus de econoom Paul Schenderling, die zich ook verzet tegen de “enorme uitbuiting” van arme landen door het rijke westen.

Trouw interviewt de econoom Paul Schenderling. Hij zette alles opzij om zich helemaal te concentreren op de klimaatcatastrofe: “We hebben nog tien jaar om de aarde te redden van de klimaatondergang”.

“Door hitte, droogte en overstromingen raakt het woongebied van 1,5 miljard mensen tussen nu en vijftig jaar onbewoonbaar. En als we niet vóór 2030 de CO2-uitstoot naar beneden brengen, dan stijgt het aantal tot 3 miljard. Onbevattelijk leed. (…) Als we de uitstoot van broeikasgassen vanaf 2030 niet pijlsnel naar beneden brengen, jaar op jaar – en ik weet als beleidsadviseur hoe moeilijk dat is – dan is er geen leven meer voor miljarden mensen.”

Maar Paul Schenderling is toch optimistisch. “Ik geloof dat we met de bestaande instituties het klimaat kunnen redden. Mijn grote ‘maar’ is dat dat niet kan met het dogma van economische groei. Dat dogma is nog steeds van kracht in het nieuwe regeerakkoord. (…) Maar je kunt niet groeien en hulpbronnen sparen.”

Schenderling verzet zich ook fel tegen de enorme uitbuiting vanuit de rijke landen. Uit een essay van Schenderling (en Matthias Olthaar):

“In niet-westerse landen worden maar liefst 14 miljoen voltijds banen (fte) ingezet ten dienste van de Nederlandse economie. Dat is 1,8 fte per Nederlands huishouden. Ter vergelijking: in Nederland zelf zijn er 7 miljoen banen (0,9 fte per huishouden). Werkenden in niet-westerse landen verdienen gemiddeld minder dan 2 euro per uur, tien keer zo weinig als het gemiddelde Nederlandse uurloon.

Om groei mogelijk te maken, is er dus sprake van grootschalige uitbuiting. Dit blijkt ook uit het feit dat niet-westerse landen in termen van arbeid 22 keer zo veel ­bijdragen aan eindproducten voor Nederland dan andersom.”

Trouw over Schenderling: “Zijn missie is om wie het maar horen wil, beleidsmakers voorop, ervan te doordringen dat ‘het ideaal van groene groei een catastrofale misvatting’ is, die ons aan, en na 2030 óver de rand van de afgrond brengt. Het is de boodschap die hij ook als consultant bij Berenschot wil vertolken, ook al is dat adviesbureau nog niet van het groei-ideaal afgestapt, erkent Schenderling.”

Foto: Kelly Sikkema (Unsplash)