Hoopvol blijven in deze wereld

door Cees Brinkhuizen

Want daar gaat het boek uiteindelijk over: beter observeren, reflecteren, de tijd nemen, je vermogen aan te spreken om genereus en creatief te zijn. Wie het boek uit dadendrang gaat lezen wordt stevig op een ander been gezet.

Roek Lips is een getalenteerde duizendpoot: schrijver, film- en theatermaker, tv-manager (NCRV en NPO). Na de dood van zijn 18-jarige zoon Job (Job ging in zee zwemmen, maar kwam niet meer terug en zijn lichaam werd nooit gevonden) heeft hij het roer drastisch omgegooid en ging hij op zoek naar ‘wat werkelijk van waarde is’.

‘Nieuwe Leiders’
Hij startte het project ‘Nieuwe Leiders’ en vroeg 100 wijze mensen wat je zou moeten doen en laten rond de grote problemen van deze tijd. Van die gesprekken maakte hij 100 video’s en daarvan maakte hij weer een boek van. Het boek ‘Wie kies je om te zijn?’.

Heerlijk dat het boek er is. De korte video’s laten je weliswaar heel direct ervaren wat de geïnterviewden te zeggen hebben, maar zo’n grote hoeveelheid video’s wordt ook ontoegankelijk. Dat geldt absoluut niet voor het boek; het is inspirerend grasduinen in al die wijsheden.

De term ‘Nieuwe Leiders’ suggereert overigens dat je de geïnterviewden als nieuwe leiders zou kunnen zien. Dat is niet zo, de meesten zullen zo’n ‘eretitel’ ook resoluut afwijzen. Ze leveren wel, en heel gevarieerd, stof tot denken over wat van belang is voor ‘de nieuwe tijd’.

Het boek is zeker geen receptenboek voor het aanpakken van de grote problemen van deze tijd. Het is wel een receptenboek voor de vragen die je je eerst moet stellen wanneer je die grote problemen wilt aanpakken. Want dat zegt het boek in vele toonaarden: eerst het denken, dan het doen.

Citaten
De 53 interviews zijn als een veld vol bloemen. Ik pluk er een paar:

“Er is een ander soort leiderschap nodig. Veel meer flexibiliteit, een durven niet te weten: luisteren, kijken, vragen, praten, Oog voor delen.” (prinses Irene)

“We zijn zo bezig met het draaiende houden van wat er is dat we onvoldoende nadenken over de situatie waarin we ons bevinden.” (Herman Wijffels)

“Als je grondhouding de individuele gerichtheid is, dan doe je jezelf eigenlijk vreselijk tekort; dan mis je namelijk de aansluiting bij de gemeenschap en het gevoel van saamhorigheid.” (Sarah Durston)

“Elke dag dat je opstaat zou je de vraag moeten stellen: wat maakt het leven de moeite waard? Wat heeft het leven in het verleden de moeite waard gemaakt en wat zal het in de toekomst de moeite waard maken?” (Marli Huijer)

“Een basale vraag is: kies ik voor angst of kies ik voor liefde? Het lijkt wel (…) of we voortdurend denken dat er niet genoeg is voor ons allemaal en we zoveel mogelijk voor onszelf moeten veiligstellen. (…) Maar als je in de liefdesmodus zit ben je ontspannen, nieuwsgierig, open en gul.” (Disa Jironet)

“Ik denk dat wij in het Westen het belang van actie overschatten. Onze houding is vaak: in actie komen is beter dan wachten, maar misschien is even wachten soms wel beter, omdat we lang niet altijd de consequenties van onze daden kunnen overzien.” ((Arnon Grunberg)

De lessen
Roek Lips maakt aan het eind van het boek zelf de balans op over wat de gesprekken hem geleerd hebben. “De grootste uitdaging is om open minded te zijn. (…) We leven in een multidimensionale werkelijkheid. Alleen in die complexiteit is leven echt te begrijpen. Het grootste risico is dat we reageren vanuit denkbeelden die niet langer geldig zijn.”
“Om helder te kunnen denken en reflecteren hebben we een rustige geest nodig. Wandelen, mediteren, sporten, de hond uitlaten, een retraite, ruimte maken voor activiteiten die meer geaardheid en balans geven.”
“Niet de uiterlijke waardering en erkenning zijn bepalend, maar het geloof dat jouw bijdrage betekenis heeft. Wat laat ik achter? Betekenis is wat mensen motiveert.”
“Vertrouwen krijg je door vertrouwen te geven. Wantrouwen roept wantrouwen op.””Wie echt wil bijdragen aan verandering, geeft zelf het voorbeeld. Wat je voelt, denkt en hoe je handelt moeten een geheel zijn.”

Het boek is bagage voor wie wat wil dóen.
En de opdracht voorin het boek geeft daarvoor de inzet van Roek Lips aan: “Voor de kinderen van de kinderen van mijn kinderen”.