De dominee leert vloeken

2 mei 2018 – Rikko Voorberg over woede, onmacht en daadkracht. Een pleidooi voor agressie

door Gerrit Kruis 

Eén van de aardigste zinnen die ik ooit bij Carmiggelt heb gelezen gaat over het keurige kerkvolk. Die zin luidt ongeveer als volgt: “Het verlaat de kerk, wellicht gesticht en stellig met zorg gekleed”. Deze zin schoot me te binnen toen ik las voor wie Rikko Voorberg dit boek onder meer geschreven heeft: “voor kerkelijken die hun kerkelijkheid zat zijn”.

De ondertitel van het boek is: Over woede, onmacht en daadkracht. De verwantschap met de drieslag van de Beweging van Barmhartigheid is opmerkelijk. Het ZIEN van de Beweging leidt bij Rikko tot woede waar hij zoveel onrechtvaardigheid ziet in de (mondiale) samenleving. Het BEWOGEN WORDEN betekent de ervaring van onmacht: het kán niet zo zijn, het mág niet zo zijn, maar het is. IN BEWEGING KOMEN staat bij Rikko Voorberg voor het tonen van daadkracht.

Over de emotie woede schrijft hij behartigenswaardige dingen. Woede is niet goed of slecht, het hangt er maar vanaf wat je ermee doet. “Het is een gave waar je mee moet leren omgaan en het is kapitaal dat kan breken en bouwen”.

De onmacht kan je een vloek ontlokken. Rikko houdt een pleidooi voor het vloeken, omdat de vloek uitdrukt: moge de Heer dit of dat verdoemen. Vandaar ook de titel van dit boek: De dominee leert vloeken.

Daadkracht krijgt aandacht in het derde deel van het boek: Pleidooi voor agressie. Rikko Voorberg wijst erop dat het woord ook kan worden gedefinieerd als: “op de als problematisch ervaren zaak afstappen” en zien of jij iets kan ondernemen om het probleem te helpen aanpakken. In het boek beschrijft Rikko Voorberg een aantal gevallen waarin hij, samen met anderen, afstapt op problematische zaken. Boeiende verhalen, goed geschreven. Ze getuigen van moed en daadkracht. Veel indruk maakt de reis naar Lampedusa om ter plekke het bewogen worden te ervaren en – met de kracht uit woede geboren – een bijdrage te leveren aan het lenigen van de ellende aldaar.

Rikko Voorberg werkt in en vanuit de PopUpkerk waarmee hij een nieuwe vorm van kerk uitprobeert, buiten de muren van de kerk, buiten de kerkelijkheid. Dit is een boek dat je ráákt. Het is (ook) geschreven “voor iedereen die meent dat alles wat we kunnen doen te weinig is, maar dat niets doen echt niet kan”. Het is een oproep tot daadkracht, tot in beweging komen.