‘De beweging van barmhartigheid is veel groter dan je zou denken’

door Cees Brinkhuizen

Toen Marius Buiting (arts, jurist en oud-topsporter) gevraagd werd om Wim Verschuren als voorzitter op te volgen, was de Beweging van Barmhartigheid ongeveer even groot als nu. Maar de conclusie dat de beweging dus niet erg gegroeid is, bestrijdt Marius Buiting met vuur en verve.

Loop eens door een wijk, kijk goed en zie hoeveel wederzijdse aandacht en zorgzaamheid er is.

“Kijk om je heen, dan zie je zoveel voorbeelden van mensen die voor elkaar zorgen, mensen die naar elkaar omzien. Dan zie je ook dat nabuurschap in Nederland echt groeit. Nabuurschap is natuurlijk gewoon een vorm van barmhartigheid. Loop eens door een wijk, kijk goed en zie hoeveel wederzijdse aandacht en zorgzaamheid er is. De beweging (met een kleine ‘b’) is veel groter dan je denkt. Dat meet je niet af aan het aantal ‘leden’ van de Beweging van Barmhartigheid (met hoofdletters).”

Toen hij voorzitter werd zag hij dat allerlei kleine religieuze leefgemeenschappen zich verbonden voelden met de Beweging. Hij zocht ze op in een soort rondreizend circus. Het had een dubbel doel: enerzijds die gemeenschappen steunen, anderzijds wilde de beweging er zelf ook van leren. “Want een beweging is ook het herkennen van die beweging in anderen.”

Hartverwarmende initiatieven

Buiting ziet nu zoveel mooie initiatieven dat hij de tijd rijp vindt voor een nieuwe ’tour van barmhartigheid’. “Ga erop uit. Luister, kijk en verbind. Het gaat om de beweging, niet om de Beweging. Je moet zelf geen instituut worden. Ga naar buiten en richt je op verbinding tussen al die mooie initiatieven.”

Buiting werkt in de zorg (zie hiernaast) en ziet ook daar heel veel mooie initiatieven. “Lees dit maar eens.” Hij geeft een boekje met tweeduizend hartverwarmende initiatieven, alleen al in de zorg (‘Een houdbare samenleving in 2040’, een uitgave van Nederland zorgt voor elkaar (NLZVE) en van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorg en Welzijn (NVTZ)).

Behoefte aan herbronning

Marius Buiting vindt dat er in de afgelopen jaren iets goed mis is gegaan in de samenleving, “Bij de overheden en bij de instituten. Die zijn vooral op geld gaan letten en op ‘meetbare kwaliteitsindicatoren’. En daarmee verdween het hart van de zorg meer en meer uit beeld, want waar het echt om gaat is niet te meten. Control en regelgeving gingen domineren en tegelijk was er nauwelijks nog aandacht voor de betrokkenheid op de ander.

Er is nu duidelijk weer een behoefte aan herbronning en daar kan de Beweging van Barmhartigheid bij helpen.

Maar we krijgen nu gelukkig oog voor de weeffouten die we in de systemen hebben laten ontstaan. We zien dat we de spirituele component hebben verwaarloosd. Er is nu duidelijk weer een behoefte aan herbronning en daar kan de Beweging van Barmhartigheid bij helpen.”

Omslag: weer omzien naar elkaar

Buiting sluit niet uit dat een brede omslag naar een barmhartiger wereld, naar ‘omzien naar elkaar’, er heel snel kan komen. Hij trekt een parallel met hoe ooit het christendom ontstond. “Het christendom is indertijd opmerkelijk snel verspreid. En dat kon omdat datgene waar het christendom voor stond eigenlijk al in de harten van velen leefde. Als ik dan naar onze tijd kijk, zie ik dat steeds meer mensen het ‘omzien naar elkaar’ belangrijk vinden. Dat is een prachtige voedingsbodem voor een revolutie naar een barmhartiger wereld.”

En die komt er, daar is Buiting stellig van overtuigd. “Als we ons maar blijven voorstellen dat er een betere wereld komt, dan komt die er ook.”

(Foto’s: © Huisinga fotografie, NVTZ)